Mediawijsheid om de hoek

ONTWIKKELING & EDUCATIE

Elk jaar doet Bibliotheek Den Haag mee met de Week van de Mediawijsheid. In 2019 was het thema Aan of uit?. Kijk je nog even op Whatsapp vlak voor je gaat slapen, of beter van niet? Een artikel lezen op je tablet of ga je voor de krant? En als je dan online nieuws ziet, hoe betrouwbaar is het eigenlijk …

Op de laatste vraag gingen scholen uit de wijken Haagse Hout, Scheveningen, Centrum en Wateringse Veld in tijdens de themaweek. Bibliotheekmedewerkers gaven workshops aan de leerlingen over nepnieuws om hen bewust te maken van dit fenomeen: ‘De kinderen maakten een nepnieuwsbericht en verspreidden dat. Er kwamen creatieve creaties uit, zoals: “Pas op, elektrische fietsen kunnen oververhit raken” of “Dief aangehouden door blindengeleidehond.” Het was de bedoeling om zoveel mogelijk views te krijgen’, vertelt Marlouke den Reijer, bibliothecaris in bibliotheek Wateringse Veld.

YousToub in StudioB

Afsluiting met winnaar

Bij de slotbijeenkomst van de Week van de Mediawijsheid op 15 november in de Centrale Bibliotheek kwam vlogger Gewoon Thomas langs. De leerlingen konden hem vragen stellen en deden daarna mee aan een ‘mediawijze quiz’ met leuke prijzen. De prijs voor het beste nepnieuws ging naar basisschool de Gantel uit Wateringse Veld. Een goede afsluiting van de week, waarin wijkbibliotheken allerlei activiteiten organiseerden.

Gamen met opa en oma

Zo konden kinderen bijvoorbeeld ook met opa, oma of een andere volwassene op sportief avontuur met Mario & Sonic at the Olympic Games op een Nintendo Switch in bibliotheek Leidschenveen. Neurowetenschapper en schrijver Boris Konrad gaf daar bovendien een lezing: ‘Juist omdat het leven tegenwoordig in het teken staat van digitale media, wilden we aandacht vragen voor de invloed van kunstmatige intelligentie en technologie op onze hersenen’, zegt intermediair Monique van der Nat hierover.

Gastvrijheid om de hoek

Bibliotheek Den Haag besteedt in de themaweek extra aandacht aan mediawijsheid, maar biedt het hele jaar cursussen, spreekuren en gratis workshops aan om zowel jong als oud te helpen met computervaardigheden. Dit jaar bezochten ruim 9000 mensen de bibliotheek hiervoor. In een steeds meer digitaliserende samenleving is mediawijsheid heel belangrijk, want zoveel gaat tegenwoordig online, vertellen bibliothecarissen van de Centrale Bibliotheek Ferry Bovet en Nanine Kleijn:

‘De digitale kloof moet gedicht worden. In Den Haag zetten veel verschillende partijen zich daarvoor in, en de bibliotheek speelt een belangrijke rol. We zijn er voor informatie, persoonlijke ontwikkeling en ontmoeting. Met vestigingen in alle stadsdelen is er altijd wel een bibliotheek in de buurt.

En belangrijk: we zijn er voor iedereen, met ruime openingstijden. Gastvrij dus. We praten ook veel met andere partijen in Den Haag, want het is belangrijk om te weten wat er speelt en waar we kunnen samenwerken.’

DigiTaalpunten en meer

Om digivaardigheid te vergroten, zijn er niet alleen DigiTaalpunten in verschillende bibliotheken en spreekuren voor mensen die specifieke, individuele vragen hebben over hun apparaat, maar geven medewerkers ook klassikale cursussen. Denk aan hoe om te gaan met de computer of de iPad. En heel praktische workshops helpen mensen bij zaken om zich digitaal te kunnen redden in het dagelijks leven, bijvoorbeeld Werken met de e-overheid of het aanvragen van DigiD. Ferry en Nanine verzorgen de inhoud van het reguliere cursusaanbod in de bibliotheken: ‘Nieuwe ontwikkelingen vertalen we waar we kunnen naar ons aanbod en we sluiten aan bij de behoefte van onze bezoekers’, legt Nanine uit. Zo kunnen mensen sinds 2019 een cursus Privacy op het internet volgen, omdat daar veel vraag naar was.

Digitaalpunt

Voorlichting en kennismaken met …

Ook Armand Kramer, vestigingscoördinator van bibliotheek Schilderswijk, ziet het belang van aandacht voor mediawijsheid toenemen, als het gaat om voorlichting aan ouders bijvoorbeeld: ‘In ons filiaal was in 2019 een bijeenkomst in samenwerking met de GGD, JIP en Stichting Welzijn. Het thema was gamen.

Aan bod kwamen onderwerpen als online aankopen doen en gokken, problematisch gamegedrag en de gamecultuur als platform voor radicalisering. Erg interessant en goed bezocht.’ Hij noemt 3D-printen heel aantrekkelijk voor de jeugd: ‘We hebben nu 150 deelnemers die lessen bij ons volgen. Zij blijven dan ook in de bibliotheek om huiswerk te maken en boeken te lenen. Verder helpen wij dagelijks bij werkstukken, onder andere door Word en PowerPoint workshops te geven.’

Enthousiaste reacties

Kristal Dijkstra en Els Kort werken als mediacoach in bibliotheek Scheveningen. Zij merken dat bezoekers behoefte hebben aan workshops en Mediacafé’s over digitalisering en nieuwe technologieën: ‘Je kunt mensen verrassen, iets nieuws bieden om te leren en ze komen ook terug. Als je lessen of workshops geeft, merk je het enthousiasme aan de reactie van de deelnemers.

Bijvoorbeeld bij de workshop 3D-printen, waarbij mensen hun eigen boekenlegger ontwierpen en printten.’ Ook is er aandacht voor programmeren, want als taal van de toekomst gaat dat een steeds belangrijkere rol spelen. Schoolklassen kregen les over het onderwerp. Maar de bibliotheken geven ook workshops voor een breder publiek.

Middeleeuwse forten

In Wateringse Veld bijvoorbeeld, daar organiseerde Sunarti in samenwerking met Probiblio twee keer een Minecraft-workshop: ‘In deze ‘Erfgoedworkshops’ bouwen kinderen met Minecraft een middeleeuws fort of een bunker uit de Tweede Wereldoorlog. Ze krijgen én meer inzicht in de geschiedenis én zijn bezig met ruimtelijk inzicht en creatief denken’, vertelt Marlouke daarover. Het mes snijdt dus aan meerdere kanten.

Minecraft in de bibliotheek